Home Up Inhoud Nieuws

 Romeinse Tijd
 

België
Culinaire Evolutie
Oude Eenheden
Referenties
Recepten

De Romeinen beïnvloedden onze cultuur van 57VC tot 476.

Ceasar gaf de Belgen hun naam (Belgae) en hun gebied werd ingelijfd bij Gallië. Er trad romanisering op maar de sociale structuren werden behouden. Wegen werden aangelegd die de contacten tussen culturen bevorderden.

Landbouw- en ambachtelijke producten werden geëxporteerd naar grote Romeinse kolonies zoals Trier en Keulen en er was handel met Italië. Vissersdorpen ontstonden, zoutwinning, houtkap, kolen-, kalksteen-, zink- en textielnijverheid groeiden gestaag.

Het Romeinse Rijk was niet alleen belangrijk als doorgeefluik van de "klassieke cultuur" aan het barbaarse Westen, maar ook vanwege zijn bijdrage op het gebied van wetgeving en bestuur. Na 395 was er sprake van een Westromeins Rijk dat vanuit Ravenna werd bestuurd en een Oostromeins Rijk dat vanuit Constantinopel werd geregeerd. De Romeinen namen veel over van de onderworpen Etrusken en Grieken, maar brachten alles samen binnen een geheel eigen en zeer specifieke beschaving. De bloeiperiode valt samen met de vroege keizertijd (vanaf 27 VC). Talloze bouwwerken en systemen werden aangelegd, o.m. thermen, aquaducten en amfitheaters.

Er was een eenheidsmunt over het ganse Romeinse Rijk en landbouw, nijverheid en de handel in de producten ervan voorzagen in de levensbehoeften van de bevolking. Linnen, zijde, wollen stoffen, papyrus, wijn, olie, peper en specerijen werden druk verhandeld en verfijnden de levenskwaliteit van de Europese bevolking.

Men gebruikte spelt, erwten, look, prei, munt, bonenkruid, siroop van vijgen en ingekookte most. Men kende reeds de zeebeschuit (Panis Nauticus of bis coctus = 2 x gebakken).

Daar waar de Keltische maaltijd meestal bestond uit één gerecht voor de ganse familie brachten de Romeinen de driegangen maaltijd naar onze streken: gustus (smaakmaker), cēna (maaltijd) en secunda mēnsa (dessert).
Andere namen voor de gustus zijn antecēna en prōmulsis, dit laatste afgeleid van de drank die men daarbij meestal dronk (mulsum= mengsel van 4 delen wijn en 1 deel honing).
De cēna bestond uit verschillende gerechten (mēnsa prīma, altera, tertia, etc.) van vlees, vis, gevogelte en groenten.
De secunda mēnsa sloot de maaltijd af: gebakjes en andere zoetigheden, fruit en noten al dan niet opgelegd. Pas dan begon men wijn naar believen te drinken.

De Romeinen mengden steeds wijn met water met meer water dan wijn. Ze kenden ook cider en andere fruitwijnen.

 


Tekening op vaas - oorsprong onbekend

In 117 bereikte het Roomse Keizerrijk zijn grootste omvang, daarna werd Europa achtereenvolgens bezet door verschillende volksstammen: in 238 invallen van de Goten, 370 de Hunnen voor het eerst in Europa, 406 Vandalen vallen plunderend en verwoestend Gallië en Spanje (409) binnen, 418 Visigoten in Aquitanië, 443 Bourgondiêrs vestigen zich in Savoie, 493 Ostrogoten in Griekenland,…

De Salische Franken die regelmatig de Rijn overstaken om te plunderen vestigden zich in de streek tussen Nijmegen en de Noordzee omstreeks 296. Zij zakten af naar het huidige België omstreeks 358.

De ganse Europese bevolking bestond naar schatting uit 27,5 miljoen mensen, waarvan de helft in Zuid-Europa.

Voornaamste Romeinse ingrediënten die naar onze streken kwamen:

bullet Appels, peren, kweeën, pruimen, kersen, perziken,
bullet Boekweit, rijst,
bullet Walnoot, hazelnoot, papaver,
bullet Asperges, meloenen, komkommers, pastinaak,
bullet Komijn, anijs, munt, mosterd, peterselie, basilicum, bieslook, koriander, dille, marjolein/oregano, munt, rozemarijn, salie, dragon, tijm, kaneel,
bullet Olijfolie.

Nieuwe bereidingen:

bullet Garum: een sterke vissaus (te vergelijken met de hedendaagse Engelse Worchestershire saus, Thaise Nam Pla of Vietnamese Nuoc Mam)

Nieuwe kooktechnieken:

bulletpm

 

Culinaire teksten uit onze streken
 
bulletGeen

 

Interessante links (P=portaal)

bullet De Re Coquinaria (Caelius Apicius - handschrift tussen 300 en 400, heruitgegeven tussen 1483-1486 en erkend als het oudste gedrukte kookboek van de Westerse wereld)
bullet The Cambridge world history of food

 

 

Voor vragen of opmerkingen contacteer willy@vancammeren.be    -    Laatst bijgewerkt op 03/07/2008