De Belgae en hun voorgangers de Kelten leefden van wat de natuur hen verschafte en verhuisden voordurend naar gebieden waar dat gemakkelijk te vinden was. Ze fokten reeds vee.
Hun jaarlijkse hoogfeesten waren gebaseerd op de zonnebeweging en de relatie van de krachtbron met het alledaagse, natuurgebonden, agrarische werk- en leefritme. De nieuwe dag begon 'savonds en er was één gerecht voor de ganse familie.
Ze kookten door water in putten of potten te verwarmen met hete stenen, bakten en braadden op oven vuur. Ze bereidden o.a. brood, boter, kaas en mede en kenden bewaartechnieken zoals drogen, zouten en roken.
(meer)

De Romeinse beschaving had haar invloed tot in onze gewesten. Wegen werden aangelegd en stedelijke infrastructuren gebouwd er ontstond een levendige handel tussen de eerste steden (o.a. in stoffen, specerijen, wijn, olijfolie). Tongeren, Doornik en Aarlen waren reeds steden van betekenis.
De maaltijden werden verschillende gangen en verschillende gerechten en nieuwe ingredïenten kwamen naar onze streken zoals rijst, meloen en asperges. Eten werd in bredere kringen meer dan "zich voeden".
De Juliaanse kalender werd ingevoerd met een jaar dat begon in maart (gewijd aan Mars) en onderverdeeld in maanden zoals we ze nu nog kennen (vandaar september, october november en december als respectievelijk maand nummer 7, 8, 9 en 10).
De Keltische goden en feesten werden geromaniseerd maar bleven verbonden met de zonnebeweging en het agrarisch ritme.
(meer)

Vanaf de 6de eeuw begon de Christianisering in onze streken. Er werden kerken en kloosters gebouwd en daarrond ontstonden dorpen. De gelovigen leefden volgens de Kerkelijke kalender dewelke begon de 4de zondag voor Kerstmis. Deze kalender behield de telling van de Juliaanse (dagen, maanden) en volgt het agrarisch ritme van de Keltische maar de feestdagen werden geassocieerd aan Kerkelijke evenementen, vooral het leven van Jezus en Maria. Men vastte meerdere dagen per week hetgeen aanleiding gaf tot een uitgebreide receptuur met vleesvervangende producten zoals vis, eieren en meel. Daarnaast werd vlees in grote hoeveelheden gebruikt.
Citrusvruchten, krenten, dadels, amandelen en tal van specerijen werden bekend in onze streken.
De tafel werd gezet (letterlijk: men zette telkens opnieuw schragen met daarop houten planken of een deur) en er werd rijkelijk gegeten.
De pest decimeerde half de 14e eeuw wel meer dan de helft van onze bevolking die dan werd geraamd op minder dan één miljoen inwoners.
Er was rijkdom en overvloed en de bevolking groeide snel. In 1470 telde Vlaanderen als graafschap zo'n 650.000 inwoners, Brabant 400.000, Holland 250.000. De Lage Landen in hun geheel +/- 2,5 miljoen. Brugge alleen telde in 1339 46.000 inwoners.
(meer)

De ontdekking van Amerika (1492) en andere wereldreizen brachtten weer massa's nieuwe ingrediënten naar onze streken zoals maïs, tomaten, aardappelen, paprika, tomaat, koffie, thee en cacao. Voor "peper"-dure kruiden en specerijen werden oorlogen gevoerd.
De boekdrukkunst hielp de kookkunst van de Nieuwe Tijd te verspreiden en te bewaren. Het eerste gedrukte nederlandstalige kookboekje zag het licht in 1514 in Brussel, hetwelk toen zo'n 30.000 inwoners telde (Antwerpen in 1568 100.259).
Tot de 16e eeuw ontwikkelde zich een voorkeur voor zoet en zoetzuur die daarna weer afnam in onze streken . De roux (boter-bloem) bracht een omwenteling in de keuken alsook het in gebruik nemen van het "forneys" (17e eeuw).
(meer)

Klassetegenstellingen (bourgoisie versus adel en geestelijken en boeren versus feodale leenheren) alsook voedselschaarste veroorzaakten de Franse Revolutie die het Ancien Régime in onze streken afschafte en vernieuwingen bracht die tot heden ten dage nog geldig zijn (o.a. Burgelijk Wetboek, burgelijke stand, metriek stelsel, en het bestuursmodel met gemeentes en provincies).
Van de "Haute Cuisine" (Escoffier) met haar "Cuisine Classique" zijn we via de "Nouvelle Cuisine" aan het evolueren naar de "Avant-garde keuken" en moleculair koken. Fastfood verdient een contra-revolutie om streekproducten en ditto gerechten te beschermen en de "fusie keuken"... die heeft er bij ons altijd geweest.
(meer)